ΤΟ ΚΑΛΑΘΙ ΜΟΥ

Παραδόσεις, ήθη και έθιμα της βάπτισης

Messinian candles στις 08-12-2022. Τροποποιήθηκε στις 18-06-2023
Παραδόσεις, ήθη και έθιμα της βάπτισης

Η βάπτιση του παιδιού σας είναι από τις μεγαλύτερες χαρές στην ζωή των γονέων και ένα μυστήριο πολύ σημαντικό για τον άνθρωπο. Την χαρά της βάπτισης την μοιράζεστε με τους δικούς σας ανθρώπους που έρχονται σε αυτήν την πολύ σημαντική στιγμή για εσάς. Φυσικά οι ετοιμασίες για την βάπτιση είναι πολλές και για να είναι όλα στην εντέλεια πρέπει να προσέξετε και την παραμικρή λεπτομέρεια.

Για την τέλεση της βάπτισης χρησιμοποιούνται διάφορα πράγματα που πίσω τους κρύβουν συμβολικό και ταυτόχρονα έναν πολύ σημαντικό για την θρησκεία λόγο που πρέπει να χρησιμοποιηθούν. Ένα από τα αντικείμενα σύμβολα που χρησιμοποιούνται στην διαδικασία του μυστηρίου της βάπτισης είναι η λαμπάδα.

Η λαμπάδα βάπτισης

Η λαμπάδα της βάπτισης έχει πίσω της είναι πολύ συμβολικό χαρακτήρα, συμβολίζει ότι το νεοφώτιστο πρέπει να βλέπει τα καλά έργα και όχι τα κακά που γίνονται γύρο του και να δοξάζει τον Θεό για αυτά. Το φως του Ιησού Χριστού που θα δεχθεί και θα καθοδηγήσει τον νεοφώτιστο στην υπόλοιπη ζωή του συμβολίζεται με τη βαπτιστική λαμπάδα. Είναι η λαμπάδα της πίστης στη χριστιανική αλήθεια, που θα τον ακολουθεί  και θα διακατέχεται ο νέος χριστιανός σε όλη του τη ζωή. Σύμφωνα με την Ορθόδοξη εκκλησία, κατά το μυστήριο της βάπτισης το μωρό γίνεται Χριστιανός και λαμβάνει το αληθινό φως της Χριστιανικής πίστης. Το σύμβολο του φωτός του Χριστού είναι λοιπόν η λαμπάδα, την οποία κρατά είτε ο νονός είτε ο ιερέας και τονίζει το φως που θα έχει ο βαπτιζόμενος σε όλη τη διάρκεια της ζωής του, να τον συντροφεύει και να τον καθοδηγεί. Χαρακτηριστικό για το πόσο σημαντικός είναι ο συμβολισμός της λαμπάδας είναι ότι τις δυο πρώτες Κυριακές μετά την βάπτιση του παιδιού , που ο νονός πηγαίνει το παιδί στην εκκλησία για να το μεταλάβει, θα πρέπει να κρατάει μαζί την λαμπάδα και να είναι στολισμένη ενώ την τρίτη συνεχόμενη Κυριακή θα πρέπει να την πάρουν και πάλι μαζί αλλά να την ξεστολίσουν και να την αφήσουν εκεί και να καεί, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως η λαμπάδα θα πρέπει σε όλη την διάρκεια της λειτουργίας να είναι συνεχώς αναμμένη. Φυσικά εκτός από τον συμβολικό χαρακτήρα η λαμπάδα έχει και διακοσμητικό ρόλο στο μυστήριο, έτσι μπορείτε να διαλέξετε λαμπάδες βάπτισης μέσα από μια μεγάλη ποικιλία με διάφορα χρώματα στολισμού. Ροζ στολισμένες λαμπάδες για τα κορίτσια και μπλε στολισμένες λαμπάδες για τα αγόρια ,  είναι τα χρώματα που συνήθως προτιμούν οι γονείς για την βάπτιση αλλά με λίγη φαντασία και μέσα από τις πολλές επιλογές μπορείτε να βρείτε την ιδανική για εσάς λαμπάδα.

Το λάδωμα του μωρού 

Πριν την κατάδυση του μωρού στο αγιασμένο νερό, αφού ο ιερέας έχει δώσει την ευχή της ευλογίας του, ο νονός ή η νονά πρέπει να αλείψει ολόκληρο το σώμα του παιδιού με το λαδάκι, ώστε αυτό να “ξεγλιστράει” από την αμαρτία. Το λάδι αυτό επομένως, συμβολίζει την άφεση αμαρτιών, την αναγέννηση μέσω της βάπτισης και την δύναμη που παίρνει το νεοφώτιστο μωρό. 

Το μύρωμα του παιδιού

Μετά την εμβάπτιση του μωρού, ακολουθεί η ευχή του Αγίου Μύρου. Είναι η στιγμή κατά την οποία το παιδί παίρνει το χρίσμα από τον ιερέα, ο οποίος αλείφει με μύρο 4 σημεία του σώματος του μωρού, κάνοντας ένα σχήμα σταυρού.  Με το Άγιο Μύρο συμβολίζεται η ακεραιότητα και καθαρότητα του Αγίου Πνεύματος, της οποίας γίνεται συμμέτοχος ο νέος πλέον Χριστιανός μέσα από το “μύρωμα”. 

Ο βαπτιστικός του Σταυρός

Ίσως το πιο προφανές σύμβολο κατά το μυστήριο της Βάπτισης, ο βαπτιστικός Σταυρός που φέρνει ο πνευματικός γονέας, ο νονός στο βαφτιστήρι, σηματοδοτεί την ένταξη του μωρού στον χριστιανικό κόσμο, ως νεοφώτιστο μέλος του. 

Το κούρεμα κατά την βάπτιση

Όλοι έχουμε παρατηρήσει ότι στις βαπτίσεις συνηθίζεται να κουρεύουν λίγα μαλλάκια από το μωράκι που βαπτίζεται. Γιατί συμβαίνει όμως αυτό; Η “τριχοκουρία” ή και κουρά όπως ονομάζεται από τους ιερείς, είναι το τελευταίο μέρος της ακολουθίας και υπήρξε μία από τις θεμελιακές θρησκευτικές τελετές. Είναι το σύμβολο της υπακοής και της θυσίας. Από αμνημόνευτα ακόμα χρόνια, ο άνθρωπος αισθανόταν τα μαλλιά του σαν να έχουν ένα είδος «μάννα», σαν ένα κέντρο εξουσίας και δύναμης. Ένα παράδειγμα αυτής της πίστης είναι η βιβλική ιστορία του Σαμψών. Αλλά ακόμη και σήμερα, κάτι παραμένει από εκείνη την πίστη σ’ αυτή την συνεχή προκατάληψη που έχει ο άνθρωπος με τα μαλλιά του. Τα μαλλιά είναι η έκφραση, το σύμβολο της ομορφιάς του ανθρώπου σαν «δύναμη», το σύμβολο της εθνικής ταυτότητάς του, κι ακόμη το σύνδρομο κάποιας βαθιάς παθολογικής παρέκκλισης στον άνθρωπο.

Η χριστιανική τελετή της κουράς λοιπόν δεν θα πρέπει να θεωρηθεί και αυτή ως μία από τις πολλές άλλες «αρχαίες και πολύτιμες» πράξεις που εξακολουθούν να τελούνται (κανείς δεν ξέρει το γιατί) σαν ένα ακέραιο κομμάτι της «κληρονομιάς» μας. Στην Εκκλησία το καθετί είναι πάντοτε πραγματικό. Κάθε συμβολική πράξη είναι συμβολική ακριβώς γιατί αποκαλύπτει την ίδια την πραγματικότητα, αυτό το βαθύτατο και «άρρητο» στρώμα της με το οποίο επικοινωνούμε μέσω των συμβόλων και τελετών. Είναι δείγμα προσφοράς του νεοφώτιστου προς τον Θεό. Παλαιότερα, γινόταν 8 ημέρες μετά το μυστήριο της βάπτισης, όμως σήμερα πραγματοποιείται τυπικά μαζί με τις υπόλοιπες ευχές της βάπτισης στην ίδια ακολουθία, για λόγους συντομίας. Η κουρά μετά το βάπτισμα αρχίζει με μίαν ευχή που συνοψίζει τη σημασία του μυστηρίου: την αποκατάσταση του ανθρώπου ως του πιο τέλειου, του πιο όμορφου δημιουργήματος του Θεού. Η Εκκλησία, έχοντας ολοκληρώσει την εργασία της αποκατάστασης, κοιτάζει πια τον άνθρωπο και αναφωνεί με μια κραυγή χαράς και αγαλλίασης: τι όμορφος που είναι

Τα βαπτιστικά ρούχα του παιδιού

Τα βαπτιστικά ρούχα που ο νονός ή η νονά αγοράζει για να ντύσουν το μωρό μετά την βάπτιση του είναι κατά κύριο λόγο λευκά. Το λευκό χρώμα συμβολίζει την αγνότητα, την καθαρότητα της ψυχής και το πνευματικό φως που λαμβάνει το παιδί μέσω του μυστηρίου. Σύμφωνα με όσα ακούγονται την ώρα που οι νονοί με την βοήθεια του γονιού ντύνουν το μωρό στα λευκά, το μωρό δέχεται την ευχή να ζει πάντα “ντυμένος” το λευκό φως της πίστης. 

Τα μαρτυρικά της Βάπτισης

Άλλο ένα στοιχείο της βάπτισης που ο νονός αναλαμβάνει είναι τα μαρτυρικά. α μαρτυρικά βάπτισης ή μαρτυρίκια ή απλώς μαρτυρικά, είναι τα χαρακτηριστικά σταυρουδάκια ή εικόνες που μοιράζονται στους καλεσμένους, στο τέλος της βάπτισης και καταδεικνύουν πως ήταν παρόντες στο μυστήριο της βάπτισης. Μαρτυρικά λοιπόν παίρνουν όλοι οι παρόντες / μάρτυρες του μυστηρίου της μύησης του νεοφώτιστου στη Χριστιανοσύνη. Συνήθως τα μαρτυρικά είναι μικρές καρφίτσες για το πέτο με ένα σταυρουδάκι, δεμένα με κορδέλες σε φιογκάκι σε ροζ ή γαλάζιο χρώμα, ανάλογα με το φύλο του παιδιού. Συχνά, τα μαρτυρικά είναι πιο ευφάνταστα και περίτεχνα φτιαγμένα, ακολουθώντας τη θεματική διακόσμηση της βάπτισης, κι έτσι έχουμε μαρτυρικά διακοσμημένα με χάντρες, ματάκια, κορδέλες και διαφόρων ειδών στοιχεία, ανάλογα με το θέμα και τα χρώματα της βάπτισης. Άλλες φορές πάλι, τα μαρτυρικά μπορεί να είναι βραχιόλια, καρφίτσες, μπρελόκ, κομπολόγια ή και κολιέ, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν και στο μέλλον από τους καλεσμένους μας.

Αξιολογήσεις (0)
BACK TO TOP