Οι πασχαλινές λαμπάδες έκαναν τη μυστική διανυκτέρευση των πιστών πιο φωτεινή κι από τη ηλιόλουστη ημέρα. Η Πασχαλινή λαμπάδα είναι έθιμο που έχει σχέση με την παράδοση της αρχαίας Εκκλησίας να τελεί το Βάπτισμα των νέων μελών Της τη νύχτα της Αναστάσεως.
Αρκετούς αιώνες πριν η έναρξη της ιεράς ακολουθίας σηματοδοτούσε και το άναμμα των πασχαλινών λαμπάδων. Η αρχαία εκκλησία είχε επιλέξει τη νύχτα της Ανάστασης για να τελέσει το Βάπτισμα των φωτισμένων Της. Ο ναός είναι φωτεινός από τους πολυελαίους και τα πολυπληθή κηροπήγια. Ο κάθε πιστός είχε τη δική του πασχαλινή λαμπάδα. Όλοι γιόρταζαν τη διπλή Λαμπρή , την Ανάσταση του Χριστού και την Ανάσταση τόσων ψυχών που θα άφηναν οριστικά την πλάνη και θα προσχωρούσαν στην Ποίμνη της Εκκλησίας».
Οι Νεοφώτιστοι, κρατώντας αναμμένες τις λαμπάδες τους, προχωρούσαν συνοδευόμενοι από τους ιερείς, τις διακόνισσες και τους αναδόχους τους αφήνοντας τους πιστούς στο Ναό να προσεύχονται. Οι λαμπάδες λοιπόν έχουν παραμείνει μέχρι και σήμερα, συμβολίζοντας αυτή τη μυσταγωγία και πανήγυρη της εισόδου των πιστών στην εκκλησία.
Η πασχαλινή λαμπάδα ουσιαστικά αποτελούσε σύμβολο του νέου φωτός του Χριστού, το οποίο επρόκειτο να φωτίσει την ψυχή του νεοφώτιστου. Με το πέρασμα όμως των χρόνων, η χριστιανική Εκκλησία κράτησε μονάχα τον συμβολισμό της λαμπάδας που αφορά την Ανάσταση του Χριστού, μιας και η σύνδεση της με τη βάπτιση έπαψε να υφίσταται.
Η φλόγα ως ένδειξη αγάπης, γνώσης και μιας νέας αρχής που δυναμώνει και εξαπλώνεται, μεταφέροντας το θεάρεστο μήνυμα της Ανάστασης, έγινε αναπόσπαστο μέλος του πασχαλινού εορτασμού .
Το μόνο που έχει παραμείνει ίσως αλώβητο μέσα από τους αιώνες, είναι ότι η πασχαλινή λαμπάδα παραμένει το μέσο μεταφοράς του Αγίου φωτός από την εκκλησία στο σπίτι του κάθε πιστού το βράδυ της Ανάστασης.
Το Πάσχα στη μνήμη μας είναι απόλυτα συνδεδεμένο με τη λαμπάδα και τη νονά μας που την έφερνε. Τη Μεγάλη Εβδομάδα ερχόταν σπίτι η νονά με το νονό κρατώντας την αγαπημένη μας πασχαλινή λαμπάδα, για την οποία προηγουμένως είχε πάρει την έγκριση μας. Το Μεγάλο Σάββατο το βράδυ φορούσαμε τα καλά μας ρούχα όπου και αυτά συνήθως ήταν δώρα της νονάς και περιμέναμε τη στιγμή που ο ιερέας θα βγει από την ωραία πύλη με τη δική του λαμπάδα και θα δώσει νόημα στο δώρο μας.
Τα χρόνια πέρασαν, στο ρόλο της νονάς βρισκόμαστε εμείς και την ουσία της λαμπάδας θα πρέπει να την εξηγήσουμε στα δικά μας βαφτιστήρια για να συνεχίσει το ωραίο αυτό έθιμο μας να διαιωνίζεται .